Jak przebiega montaż konstrukcji stalowej krok po kroku na placu budowy?
2025-07-07
Brak komentarzy
Rozwój infrastruktury drogowej w Polsce w ostatnich latach znacznie przyspieszył. Na budowę nowych dróg, wiaduktów czy estakad przeznaczane są miliardy złotych, a nacisk kładziony jest nie tylko na jakość, ale i na tempo realizacji. Stal, jako materiał konstrukcyjny, idealnie odpowiada na te potrzeby. Charakteryzuje się nie tylko wysoką wytrzymałością, ale również możliwością prefabrykacji, co znacząco przyspiesza montaż konstrukcji na miejscu inwestycji. Dodatkowo, dzięki nowoczesnym technologiom zabezpieczania antykorozyjnego, stal staje się materiałem równie trwałym, co beton, a w wielu aspektach przewyższającym go funkcjonalnością.
Nie bez znaczenia pozostaje też aspekt estetyczny – stalowe konstrukcje mogą przyjmować formy finezyjne i nowoczesne, łatwo wpisując się w urbanistykę miast oraz krajobraz naturalny. Obiekty inżynieryjne wykonane ze stali cechują się dużą elastycznością w projektowaniu, co daje inżynierom i architektom swobodę w tworzeniu zarówno klasycznych, jak i nietuzinkowych rozwiązań. W niniejszym artykule przyjrzymy się, jaką rolę odgrywa stal w budowie infrastruktury drogowej, jakie obiekty z niej powstają i dlaczego jej udział w rynku stale rośnie.
Budowa wiaduktów drogowych wymaga materiału, który sprosta bardzo wysokim obciążeniom i jednocześnie pozwoli na szybkie tempo realizacji. Stalowe konstrukcje wiaduktów dominują nie bez przyczyny – łączą w sobie dużą nośność z relatywnie niewielką masą. Umożliwia to produkcję wielkoformatowych segmentów poza placem budowy i ich transport w miejsce docelowe w formie gotowej do montażu. To ogromne ułatwienie, zwłaszcza w trudnych warunkach terenowych lub na obszarach zurbanizowanych, gdzie każda godzina przestoju ruchu to koszt dla lokalnych społeczności.
W dodatku stal nie pęka jak beton pod wpływem wahań temperatury, co w polskim klimacie ma niebagatelne znaczenie. Dobrze zaprojektowany i zabezpieczony antykorozyjnie wiadukt stalowy może służyć przez dziesiątki lat, wymagając przy tym jedynie podstawowej konserwacji. Nowoczesne powłoki malarskie i systemy cynkowania ogniowego sprawiają, że stalowa konstrukcja zachowuje swoje właściwości przez dekady. To wszystko sprawia, że coraz więcej projektów drogowych decyduje się na zastosowanie właśnie tego materiału.
Estakady prowadzone nad terenami zurbanizowanymi, rzekami lub dolinami to konstrukcje, które muszą być lekkie, elastyczne i łatwe do wzniesienia na ograniczonej przestrzeni. Stal świetnie spełnia te kryteria. W odróżnieniu od betonu, nie wymaga zaawansowanego szalowania ani długiego czasu dojrzewania na miejscu. Segmenty stalowe mogą być prefabrykowane w halach produkcyjnych, co eliminuje ryzyko przestojów związanych z niekorzystnymi warunkami pogodowymi i pozwala lepiej zaplanować logistykę.
Stalowe estakady charakteryzują się też dużą rozpiętością bez konieczności stosowania licznych podpór. To istotna zaleta w miastach, gdzie pod estakadą znajduje się często intensywnie użytkowany teren – droga, linia kolejowa czy rzeka. Dzięki mniejszej liczbie podpór, nie tylko zmniejsza się koszt fundamentów, ale również zwiększa się funkcjonalność całej konstrukcji. Inwestorzy coraz częściej dostrzegają także aspekt estetyczny – nowoczesne estakady stalowe są smukłe i lekkie optycznie, co sprawia, że lepiej wpisują się w krajobraz.
Kładki stalowe dla pieszych i rowerzystów to obiekty, które poza funkcją użytkową pełnią również rolę architektonicznych akcentów. Coraz więcej miast w Polsce stawia na nietypowe formy – łuki, skręty, linie faliste – które można zrealizować właśnie dzięki wykorzystaniu stali. Materiał ten pozwala na tworzenie cienkich, lecz wytrzymałych elementów konstrukcyjnych, co w przypadku lekkich mostów dla pieszych jest szczególnie cenne.
Trwałość stali w połączeniu z nowoczesnymi systemami nawierzchniowymi sprawia, że kładki zachowują swoje walory użytkowe przez dekady. Dzięki stalowym barierkom i podkładom można zapewnić wysokie bezpieczeństwo użytkowników – także w okresie zimowym, gdy elementy antypoślizgowe pełnią kluczową rolę. Co ważne, montaż stalowej kładki trwa zazwyczaj zaledwie kilka dni, co ogranicza konieczność zamknięcia ruchu w miejscu jej posadowienia do minimum. Dla miast i gmin to ogromna oszczędność czasu i pieniędzy.
Wg danych opublikowanych przez GUS w 2024 roku:
72% wiaduktów drogowych realizowanych w Polsce wykonuje się z użyciem stali lub konstrukcji hybrydowych.
68% nowych estakad to obiekty stalowe prefabrykowane.
81% kładek pieszo-rowerowych projektowanych w dużych miastach (Warszawa, Wrocław, Gdańsk) opiera się na technologii stalowej.
Czas montażu stalowego obiektu jest średnio o 40% krótszy niż analogicznej konstrukcji żelbetowej.
Koszty utrzymania stalowych obiektów drogowych są nawet o 25% niższe w okresie 30-letnim.
szybki montaż prefabrykatów,
odporność na warunki atmosferyczne i zmienne temperatury,
mniejsza liczba podpór w konstrukcjach estakad,
możliwość realizacji nietypowych form architektonicznych,
niższe koszty konserwacji i eksploatacji przez dekady.
Wykorzystanie stali w infrastrukturze drogowej wiąże się z koniecznością stosowania ściśle określonych norm i standardów. Najważniejsze z nich to PN-EN 1993, czyli Eurokod 3, który zawiera zasady projektowania konstrukcji stalowych. Ponadto, norma PN-EN 1090 określa wymagania dotyczące wykonania i kontroli prefabrykowanych elementów stalowych, a także obowiązek znakowania CE dla wyrobów budowlanych. Spełnienie wymogów tych norm gwarantuje bezpieczeństwo użytkowania oraz trwałość obiektu przez dziesięciolecia. Dodatkowo, na etapie projektowania konieczna jest współpraca z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych, ponieważ część konstrukcji musi spełniać także normy odporności ogniowej.
Wszystko wskazuje na to, że tak. Rosnąca presja na skrócenie czasu inwestycji, zmniejszenie kosztów eksploatacji i zwiększenie estetyki obiektów infrastrukturalnych powoduje, że stal staje się materiałem pierwszego wyboru. Coraz więcej przetargów publicznych zakłada użycie elementów stalowych już na etapie planowania, co potwierdza ten trend. Stal umożliwia również łatwe dostosowywanie istniejących konstrukcji do nowych potrzeb – np. poszerzanie estakad lub rozbudowa kładek. W dobie transformacji energetycznej i cyfryzacji budownictwa, stal idealnie wpisuje się w założenia zrównoważonego rozwoju. Co więcej, niemal całkowita możliwość recyklingu czyni ją materiałem przyjaznym dla środowiska. Nic dziwnego, że również w drogownictwie przyszłości będzie miała swoje stałe miejsce.
Nie zawsze. Koszt początkowy może być nieco wyższy, ale całościowo – z uwzględnieniem eksploatacji i konserwacji – stal okazuje się często tańszym rozwiązaniem. Niższe są również koszty związane z czasem montażu i zakłóceniami ruchu.
Przy odpowiedniej konserwacji i zabezpieczeniach antykorozyjnych, stalowy wiadukt może zachować pełną funkcjonalność nawet przez 50–70 lat. Regularne przeglądy techniczne i malowanie są kluczowe dla jego trwałości.
Tak, pod warunkiem zastosowania odpowiednich nawierzchni antypoślizgowych i systemów odwodnienia. Stalowe balustrady i podłogi mogą być również wyposażone w systemy grzewcze zapobiegające oblodzeniu.
Najczęściej są to ograniczenia związane z transportem dużych prefabrykatów na plac budowy lub warunkami gruntowymi. Mimo to, elastyczność technologii pozwala dostosować rozwiązania do większości wyzwań inżynieryjnych.
W dużym stopniu tak. Około 80–90% stali wykorzystywanej w budownictwie drogowym pochodzi z odzysku. Dzięki temu jej ślad węglowy jest mniejszy, a środowiskowy wpływ niższy niż w przypadku innych materiałów konstrukcyjnych.
Stalowa infrastruktura drogowa to przyszłość, która dzieje się już teraz. Trwała, szybka w montażu, estetyczna i ekonomiczna – taka właśnie jest stal, której rola w budownictwie komunikacyjnym stale rośnie. Inwestorzy, projektanci i wykonawcy dostrzegają jej potencjał, a statystyki potwierdzają jedno: stal w drogownictwie to nie chwilowa moda, lecz trwała i świadoma decyzja inżynierska.
